wheelen en dealen


wheelen en dealen 1.0

(Ook in zelfstandig gebruik.)

zaken voor elkaar krijgen door listig of behendig te onderhandelen en deals te sluiten; listig dingen regelen
De Engelse term to wheel and deal of wheeling and dealing is in de jaren zestig van de twintigste eeuw opgekomen, allereerst in het Amerikaans-Engels. Het woord wheeler-dealer, dat zoiets als 'sjacheraar' betekent, is (nog) niet ingeburgerd in het Nederlands.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Wheelen en dealen…

is een handeling

  • [Doel of bestemming] heeft als doel dingen voor elkaar te krijgen
  • [Deskundigheid of vaardigheid] vergt behendigheid in het onderhandelen
  • [Activiteit of handeling] gebeurt door listig te onderhandelen en deals te sluiten
  • [Wijze] wordt op een listige manier gedaan
  • [Openlijkheid] gebeurt soms geheel of gedeeltelijk achter de schermen
  • [Waardering] kan een negatieve bijklank hebben door de gedachte aan slinksheid en heimelijkheid
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft een ruimere betekenis dan marchanderen; heeft een minder illegale bijklank dan ritselen
  • [Toepassingsgebied of bereik] gebeurt vaak in de politiek en het zakenleven

Algemene voorbeelden


Pierre Lescure is eigenlijk een buitenbeetje onder de mediatycoons. Hij heeft zich niet al wheelend en dealend in het mediagezelschap ingevochten.

https://www.nrc.nl/nieuws/1996/08/08/pierre-lescure-7319997-a840187,

Een wethouder moet niet wheelen en dealen.

Mare,

Pas aan het Nederland dat zich daarna vormde – het Nederland van de prille Republiek waarin zeven provincietjes, wheelend en dealend, polderend, consensus en compromissen zoekend, het trotse hoofd boven water hielden – aan dát Nederland konden we ons, als het aan Huizinga lag, veilig spiegelen.

https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/waar-beginnen-onze-voorouders-~bfdb91f2/,

Guus voegde zich, wheelde en dealde, en wist op het partijcongres toch precies op het juiste moment de vuist te heffen en vol overtuiging de leus van de dag te roepen.

https://books.google.nl/books?id=EkdnDAAAQBAJ&pg=PT107&lpg=PT107&dq=%22wheelde+en+dealde%22&source=bl&ots=J4udOLcVMM&sig=_0eZoZ_Gg_hOGrBHGvtxikZmgWY&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwj8rbaM6fbdAhXioYsKHUKFAX0Q6AEwBXoECAQQAQ#v=onepage&q=%22wheelde%20en%20dealde%22&f=false,

Combinatiemogelijkheden


met voorzetselgroep


Voorzetsel: op

  • wheelen en dealen op de transfermarkt

Het kan de deur naar nog meer wheelen en dealen op de transfermarkt wijder open zetten.

https://sportmagazine.knack.be/sport/voetbal-nationaal/marc-coucke-kijk-eens-in-uw-brusselse-achtertuin/article-column-1167713.html,

met bijwoord


  • formeel wheelen en dealen
  • informeel wheelen en dealen

In de officiële vergaderingen mag men dan wel de eigen landstaal spreken, voor het formele en informele 'wheelen en dealen' moet men de nuances van de meest gangbare talen in woord en geschrift beheersen.

NRC,

met een infinitief met om te


  • wheelen en dealen om zaken te regelen

Meer nog dan voorheen wordt er via de SRA gewheeld en gedeald om zaken te regelen.

https://books.google.nl/books?id=UTF0AAAAQBAJ&pg=PT107&lpg=PT107&dq=%22gewheeld+en+gedeald%22&source=bl&ots=rwsOmdU682&sig=gFYbSUAOs5jCzzxU4tAUsx5m7tM&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwiKqfXN5_bdAhUPzKQKHWZHB1kQ6AEwCHoECAEQAQ#v=onepage&q=%22gewheeld%20en%20gedeald%22&f=false,

overig


( Met aanwijzend voornaamwoord.)
  • zelf wheelen en dealen

Misschien is het toch zo dat Nederlanders niet zitten te wachten op de onzekere uitkomst van een veiling. Die willen zelf wheelen en dealen tot de juiste prijs tot stand is gebracht.

https://www.mt.nl/management-team/advertentieman-reinier-bouman/1352,

( Met bezittelijk voornaamwoord; het werkwoord fungeert hier als zelfstandig naamwoord.)
  • zijn wheelen en dealen

Door zijn wheelen en dealen in de Haagse binnenkamer is hij volgens weer andere critici een toonbeeld geworden van het bestel dat D66 ooit wilde opblazen.

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/vechter-pechtold-liet-zich-niet-opzijzetten-en-professionaliseerde-d66-maar-de-jaren-van-strijd-eisten-hun-tol-~bafa4c05/,